2553/05/31

เครื่องรางญี่ปุ่น

ญี่ปุ่นขึ้นชื่อเรื่องเครื่องรางที่เรารู้จักกันในคำว่า Omamori (ที่เราคุ้นตากันก็จะเป็นถุงผ้าเล็กๆ แต่ในที่นี้ขอเรียกรวมๆหมายถึงเครื่องรางอย่างอื่นด้วยนะคะ) ซึ่งญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีเทคโนโลยีทันสมัยล้ำหน้าในเอเชีย แต่ก็ยังคงอนุรักษ์วัฒนธรรมไว้อย่างเหนียวแน่นและก็สามารถประยุกต์เครื่องรางให้เป็นที่ต้องการและเป็นที่รู้จักของคนทั่วโลก เช่น แมวกวักนำโชครับรองฝรั่งก็ร้องอ๋อ...ส่วนบ้านเราไม่ต้องพูดถึงร้านค้าส่วนใหญ่ก็มีแมวกวักนำโชคมาเป็นเครื่องรางในการค้าขายเรียกคนเข้าร้าน
แมวกวักนำโชค (มาเนกิเนะโกะ – maneki neko)ก็คือแมวกวักที่เราเห็นกันทั่วไปมีการยกขาหน้ากวัก บางรุ่นก็กวักข้างขวา บางรุ่นก็กวักทั้งสองข้าง ซึ่งก็มีความหมายแตกต่างกันดังนี้ - กวักขวา หมายถึง โชคลาภ เงินทอง - กวักซ้าย หมายถึง โชคดีด้านการงาน ความรัก - กวักทั้งสองข้าง หมายถึง โชคดีสองเด้ง คือได้ครบหมดทั้งการเงิน การงาน ความรักตำนานของมาเนะกิ เนะโกะ มีหลายเรื่อง เรื่องที่ขึ้นชื่อ คือ เรื่องที่เล่ากันว่าเกิดขึ้นในยุคเอโดะ มีหญิงชราคนหนึ่ง ยากจนมาก แต่นางมีแมวเลี้ยงอยู่ตัวหนึ่งและรักแมวมาก มีกินก็กินร่วมกับแมว อดก็อดพร้อมกับแมว จนในที่สุดก็ไม่สามารถเลี้ยงไหว จึงนำไปปล่อย คืนนั้นเอง นางก็นอนเสียใจร้องไห้ทั้งคืน กระทั่งฝันว่าแมว มาบอกกับนางว่า ให้ปั้นรูปแมวจากดินเหนียวแล้วนางจะโชคดี เช้าวันรุ่งขึ้น หญิงชราจึงตื่นขึ้นมาปั้นแมวจากดินเหนียว ไม่ทันไรก็มีคนแปลกหน้าเดินผ่านหน้าบ้านขอซื้อตุ๊กตาแมวตัวนั้นจากนางไป จากนั้นนางก็เพียรปั้นแมวขึ้นมาอีกตัวแล้วตัวเล่า ตุ๊กตาแมวจากการปั้นของนางก็ถูกคนมาขอซื้อไปตลอดเวลา นางจึงเริ่มมีเงินทองจากการขายตุ๊กตาแมว และสามารถนำแมวเลี้ยงสุดที่รักของนางกลับมาเลี้ยงได้อีกครั้งหนึ่ง ตั้งแต่นั้นมาก็เลยเป็นที่ร่ำลือว่า แมวเป็นสัตว์นำโชค จึงมีการปั้นและวางแมวกวักไว้ตามที่ต่าง ๆ นับแต่นั้นมา

ดารุมะ (daruma)เป็นตุ๊กตากลมๆ ไม่มีแขนขา บ้างทำจากไม้ แต่ส่วนใหญ่จะเป็นกระดาษ หน้าตาดูน่ากลัวสักหน่อย แต่จริงๆแล้วคือตัวแทนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ (พระโพธิธรรม) จะไม่มีตาเพื่อให้อธิษฐานขอพร โดยเขียนตาให้ท่านข้างนึงก่อนแล้วอธิษฐาน เมื่อสำเร็จก็มาเติมตาอีกข้างนึง ถ้าไปตามวัดที่ญี่ปุ่น มักจะพบเห็นมีดารุมะจำหน่ายอยู่นับเป็นเครื่องรางยอดฮิตของทั้งคนญี่ปุ่นเองและนักท่องเที่ยวเลยทีเดียว
ดะรุมะหน้าตาจะคล้ายคลึงกับพระโพธิธรรม (ซึ่งชื่อว่า ดะรุมะ ในภาษาญี่ปุ่น)มีหมวดและเครา โดยส่วนมากตุ๊กตาดะรุมะจะมีสีแดง แต่อาจจะมีสีอื่นบ้าง เช่น สีเหลือง สีเขียว หรือสีขาว ตรงบริเวณคางจะมีการเขียนคำขอพรไว้ ตุ๊กตาดะรุมะ สามารถหาซื้อได้บริเวณ วัดพุทธในประเทศญี่ปุ่น การขอพรกับตุ๊กตาดะรุมะ ทำได้โดยใช้หมึกสีเขียนตาดำข้างหนึ่งของตุ๊กตาและทำการขอพร และจะเก็บตุ๊กตาไว้บนหิ้ง โดยเมื่อพรสมหวังจะเติมตาอีกข้างให้สมบูรณ์ ส่วนใหญ่ดารุมะจะมีสีแดง เป็นเพราะมีตำนานเล่าขานว่า พระโพธิธรรมท่านมักสวมเสื้อผ้าสีแดง บ้างก็ว่าเพราะในสมัยก่อนมีความเชื่อว่าสีแดงจะช่วยขับไล่มารร้าย และช่วยขจัดปัดเป่าเชื้อโรคฝีดาษ (ไข้ทรพิษ) ด้วย เนื่องจากมีความเชื่อว่า "เทพฝีดาษ" ที่ทำให้เกิดโรคฝีดาษนั้นไม่ชอบสีแดง ด้วยเหตุนี้คนญี่ปุ่นจึงได้มีการมอบตุ๊กตาดะรุมะให้แก่เด็กๆ เป็นของเล่น เพื่อที่ดะรุมะจะได้ช่วยขับไล่มารร้ายและโรคฝีดาษให้ไปจากเด็กๆ
อุนจิ (Unchi)
เครื่องรางอันนี้อาจจะฟังดูยี้ยยยยสักนิ๊ดนึง แต่ขอบอกว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งโชคลาภ เงินทอง และความร่ำรวยเลยทีเดียว และก็เป็นที่รู้จักแพร่หลายทั่วโลกกันแล้วเป็นอีกหนึ่งเครื่องรางที่ขายดีของญี่ปุ่น จริงๆความหมายเค้าก็ตรงกับคนไทย ถ้าฝันเห็นอุจจาระ ก็หมายถึงงานนี้ได้ลาภก้อนใหญ่ หรือเรียกง่ายๆว่ารวยแน่ๆ
นกฮูก (Owl)
เป็นตัวแทนของราชาแห่งโชคลาภ,การงานและเรื่องการศึกษา นกฮูกเป็นสัตว์ที่หากินกลางคืน อย่างตอนเรียนถ้าช่วงสอบก็ต้องอ่านหนังสือกันดึกดื่นทุกคน เค้าจึงถือว่านกฮูกเป็นสัญลักษณ์แห่งความขยัน และนำโชคเรื่องการเรียนและการงานด้วย
เต่า (Turtle)
เต่าเป็นสัญลักษณ์ของการมีอายุยืน ไม่เจ็บไม่ใข้ สุขภาพแข็งแรง เพราะเป็นสัตว์ที่มีอายุยืนนานที่สุดไม่มีใครสู้ได้ จึงได้นำมาเป็นตัวแทนของเครื่องราง
กบ (Kero,Frog)
เครื่องรางที่เกี่ยวกับกบหรือเป็นกบเลย จะหมายถึง โชคดีและมีความสุข ส่วนที่มีจำหน่ายอยู่ที่สยามคะเนะก็จะเป็นกบทองและกบกับเหรียญห้าเยน ซึ่งหมายถึงร่ำรวยและมีความสุข เหรียญห้าเยนเป็นเหรียญนำโชคของคนญี่ปุ่น เวลาทำบุญตามวัดหรือศาลเจ้านิยมใช้เหรียญห้าเยนกัน
น้ำเต้า
เป็นอีกหนึ่งเครื่องรางที่นิยมของคนญี่ปุ่น เวลาไปตามวัดร้านขายเครื่องรางภายในวัดส่วนใหญ่จะมีน้ำเต้าขายด้วย หลากหลายรูปแบบแตกต่างกันออกไป น้ำเต้า หมายถึง ดูดเงินทอง โชคลาภ และเค้ายังเชื่อกันอีกว่าน้ำเต้าช่วยขจัดโรคร้ายต่างๆ (โดยเฉพาะมะเร็ง) และยังเป็นเครื่องรางให้มีสุขภาพแข็งแรงอีกด้วย
ฆ้อนทอง
ฆ้อนเป็นเครื่องรางที่หมายถึง เคาะคลังสมบัติ เกี่ยวกับเรื่องเงินทอง รวย และรวย ฆ้อนทองมีหลากหลายรูปแบบ บางรุ่นก็สามารถส่องกล้องได้ ด้านในอาจจะเป็นรูปเจ็ดเซียน หรือบางรุ่นที่ทางเราเอามาจำหน่ายล่าสุดก็สามารถเปิดฝาได้ ด้านในก็จะมีเครื่องรางอย่างอื่นอีกหลายอย่าง เช่นน้ำเต้า, เจ็ดเซียน, กบนำความสุข เป็นต้น ล้วนแล้วแต่มีความหมายดีๆทั้งสิ้น
เหรียญห้าเยน
คนญี่ปุ่นถือว่าเหรียญห้าเยนเป็นเหรียญนำโชค เวลาไปวัดทำบุญจะนิยมโยนเหรียญห้าเยนลงไปในกล่องรับบริจาคหน้าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามศาลเจ้าหรือวัดต่างๆ จึงได้มีการนำเหรียญห้าเยนมาประกอบกับเครื่องรางวัตถุมงคล รับรองเป็นที่ต้องการของทั้งคนญี่ปุ่นเองและนักเท่องเที่ยว